Zbliża się Dzień Judaizmu

Chociaż dziś o tym się już mało pamięta, przed II wojną światową mieszkało w Gnieźnie wielu Żydów. U zbiegu obecnych ulic Mieszka I i Bolesława Chrobrego, stała okazała synagoga – architekturą, co było rzadkością, nawiązująca do architektury kościelnej. Dzisiejsza szkoła muzyczna to dawna siedziba żydowskiej gminy wyznaniowej. Budynek u zbiegu ulic Mieszka I i Łubieńskiego to dawna szkoła żydowska. Niejedna spośród kamienic Starego Miasta, z których piękna możemy być dumni, to także spuścizna po „starszych braciach w wierze”, którzy tu wśród nas żyli, byli tak samo Gnieźnianami, i prowadzili drobne lub wielkie interesy. Niestety, wciąż nie doczekali się należytego wspomnienia i udokumentowania swojej tu obecności, chociaż już kilka – kilkanaście lat temu mówiło się o potrzebie przywrócenia ich do naszej świadomości i do przestrzeni miejskiej – choćby w formie pomnika. Dobrze, że choć tego jednego dnia w roku są oni wspominani.

Obchody skoncentrowane będą w Instytucie Kultury Europejskiej UAM. Zainaugurowane zostaną o 9.00 hymnami Izraela i Polski. Następnie czworo Wielkopolan zostanie odznaczonych pośmiertnie medalami „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”, przyznawanych od 1963 roku przez Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu „Yad Vashem” w Jerozolimie osobom niosącym pomoc Żydom podczas II wojny światowej. Wyróżnieni to: Czesława i Wojciech Pachurkowie z Piły, Marian Połowicz ze Środy Wielkopolskiej oraz s. Tekla Budnowska ze zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi. Medale odebrane zostaną przez potomków i krewnych odznaczonych bohaterów.

Głównym wydarzeniem tegorocznego Dnia Judaizmu będzie dwudniowa (!) VI Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Izrael – od marzenia do spełnienia”, w której weźmie udział liczne grono naukowców z Polski i Izraela. Poruszona zostanie bardzo szeroka tematyka historii Żydów, ich duchowości oraz rzeczywistości państwa Izrael.

Dla mieszkańców Gniezna z okazji Dnia Judaizmu przygotowano dwa wydarzenia kulturalne. Pierwszym z nich jest czynna od 15 stycznia w MOKu wystawa fotograficzna „Uroki Izraela”, której autorką jest Gnieźnianka, Aleksandra Przybylska. Drugim natomiast jest koncert zespołu Negev. Zespół ten działa od października 2008 roku, a w swoim repertuarze ma tradycyjne żydowskie pieśni i utwory instrumentalne, jak również kompozycje nawiązujące do tradycji i kultury żydowskiej. Koncert rozpocznie się o godz. 19.00 w sali widowiskowej MOK.

Jak widać całość będzie stanowiła wydarzenie o wielkim formacje, jakiego dotąd – w odniesieniu do kultury, historii i współczesności Żydów – jeszcze w naszym mieście nie było. (maw)